Dzisiaj chcemy odpowiedzieć na kilka pytań, dzięki którym lepiej zrozumiecie ideę chórów LGBTQIA oraz chorów queerowych oraz ich historię.
Zacznijmy od podstaw, czyli od tego czym jest chór LGBTQIA+. Chóry LGBTQIA+ to zespóły muzyczne, w których śpiewają osoby o nieheteronormatywnych orientacjach seksualnych lub tożsamościach płciowych.
Może to być chór, w którym wszyscy członkowie są osobami LGBTQIA+ lub też chór, w którym są oni reprezentowani w większości. Chóry LGBTQIA+ często działają na rzecz równości i tolerancji oraz promują różnorodność i akceptację dla wszystkich ludzi. Chóry LGBTQIA+ często występują oni podczas różnych wydarzeń i festiwali, a także organizują koncerty charytatywne i inne eventy, w których uczestniczą osoby ze społeczności LGBTQIA+.
Dlaczego powstały chóry LGBTQIA+?
Chóry LGBTQKIA powstały w odpowiedzi na brak reprezentacji i akceptacji dla osób nieheteronormatywnych w tradycyjnych chórach i środowiskach muzycznych. Były one również częścią ruchu na rzecz równości i tolerancji dla osób LGBTQIA+, który rozwijał się w różnych częściach świata od lat 60. i 70. XX wieku.
Dzisiaj chóry LGBT często działają jako platformy do wyrażania siebie i swoich przekonań oraz do promowania równości, tolerancji i praw człowieka. W wielu krajach istnieją również chóry skupiające ekskluzywnie osoby queerowe, osoby transpłciowe, interpłciowe.
Kiedy powstał pierwszy chór LGBTQIA+?
Trudno jest określić, kiedy powstał pierwszy na świecie chór LGBTQIA+. Pierwszym, który użyto słowa „gay” był San Francisco Gay Men’s Chorus. SFGMC został założony przez Craig Hella Johnsona w 1978 roku. Johnson był studentem muzyki na Uniwersytecie Stanforda. Początkowo chór składał się z 32 osób i miał swój pierwszy koncert w 1979 roku. Od tego czasu chór rozrósł się i obecnie skupia ponad 250 chórzystów. San Francisco Gay Men’s Chorus występuje na całym świecie i bierze udział w wielu wydarzeniach. Jednym z nich była inauguracja prezydenta Baracka Obamy w 2009 roku.
W 1978 roku w San Francisco powstał również San Francisco Lesbian/Gay Freedom Band. Był to pierwszy chór, który nie wykluczał osób ze społeczności LGBTQIA+ i w szeregi przyjmował wszystkich chętnych.
Chóry LGBT+, może i powstawały, ale nie działo się to w sprzyjającym klimacie politycznym i społecznym. Setki dorosłych mężczyzn i kobiet odmawiało zgody na wykorzystanie ich nazwisk w programie koncertowym. Homofobia, jawna dyskryminacja, obawy przed wykryciem przez współpracowników i rodzinę, a nawet groźby przemocy – to były dominujące, pozornie niezmienne realia życia społeczności LGBTQIA+ w USA w latach 70. i 80.
Jak chóry LGBTQIA walczą o równe prawa?
Sytuacja od tego czasu się zmieniła. Na szczęście. Dzisiaj chóry LGBTQIA skupiają swoją działalność w różnych obszarach. Chóry LGBTQIA mogą walczyć o równe prawa na różne sposoby, w zależności od sytuacji w danym kraju i konkretnych potrzeb i celów chóru. Niektóre z możliwych sposobów działania mogą obejmować:
- Udział w protestach i manifestacjach. Chóry LGBTQIA+ mogą brać udział w manifestacjach i protestach, aby wyraźnie wyrazić swoje poparcie dla ważnych dla siebie kwestii.
- Udział w wydarzeniach edukacyjnych i kulturalnych. Chóry LGBTQIA+ mogą organizować lub brać udział w wydarzeniach edukacyjnych i kulturalnych. Wszystko po to by promować tolerancję i akceptację i zwiększać świadomość społeczną.
- Występy charytatywne. Chóry LGBTQIA+ za pomocą występów zbierać fundusze na rzecz innych organizacji.
- Współpraca z innymi organizacjami pozarządowymi. Chóry LGBTQIA+ współpracują na rzecz równości z innymi organizacjami pozarządowymi. Tak wzmacniają swoje działania i mają większy wpływ na kształtowanie polityki i prawa.
- Angażowanie się w działalność polityczną. Chóry LGBTQIA+ mogą brać udział w działalności politycznej. I na przykład wspierać osoby kandydackie i partie, które popierają równe prawa dla osób LGBTQIA+. Mogą też brać udział udział w kampaniach na rzecz zmian prawnych i wspierać procesy lobbingowe.
Chóry LGBTQIA+ w Polsce i w Europie
Chór Chór Niemęski jest trzecim, po Voces Gaudii i Krakofonii, chórem osób nieheteronormatywnych działającym w Polsce. Zarówno Voces Gaudii jak i Krakofonia są chórami LGBTQIA+, które powstały w 2014 roku. Voces Gaudii działa w Warszawie, a Krakofonia ma swoją siedzibę w Krakowie.
Z kolei my, powstaliśmy w 2022 roku i jesteśmy chórem queerowym. Pomysłodawcą Chóru Niemęskiego i inicjatywy 4 Non Straights jest Grzegorz Miecznikowski, aktywista LGBTQIA+ związany z branżą marketingową, współautor poradnika Jak Mówić i Pisać o osobach LGBT+, wcześniej przez prawie 8 lat śpiewający w pierwszym polskim chórze LGBTQIA+ – Voces Gaudii.
W kolektywie założycielskim jest także Paweł Nietupski – wokalista i realizator dźwięku związany wcześniej z kilkoma zespołami wokalnymi (przez kilka lat był częścią Studia Piosenki Fart przy Bielskim Domu Kultury i Belcanto przy MDK w Białymstoku) oraz Gaba Kunert. Gaba przez wiele lat związana była z młodzieżowym Teatrem Muzycznym Pantera. W 2017 r. z tęsknoty za muzyką, śpiewaniem w głosach i harmonią założyła 20-osobowy zespół wokalny Vocalove (niechór). Zawodowo od 15 lat zajmuje się digitalem, marketingiem i kampaniami społecznymi (w tym dla i na rzecz społeczności LGBTQIA+).
Społeczność chóralna w europie liczy ponad 150 zespołów z 21 krajów i prawie 5000 osób śpiewającyh. Przynajmniej tyle w tej chwili zrzesza Stowarzyszenie Legato, europejska sieć chórów LGBT+. Należymy do niej razem z dwoma innymi z Voces Gaudii i Krakofonią.
